Türk Dövlətləri Təşkilatı və Strateji Tarix Mirası
Nazim Cəfərsoy
Türk Millətinin bir neçə minillik tarixində iki dövlət və mədəniyyət mirasını xüsusilə önemsəyirəm.
Bunlardan birincisi Hun dövlət mirasıdır: Böyük Hun Dövləti, Ağ Hun Dövləti və Avropa Hun Dövləti
İkincisi isə Səlcuklu dövlət mirasıdır: Böyük Səlcuqlu Dövləti, Kırman Səlcuqlu Dövləti, Anadolu Səlcuqlu Dövləti, Suriya Səlcuqlu Dövləti, İraq Səlcuqlu Dövləti.
✓Əvvəla, bu iki dövlət mirasının Türk dövlətçilik və ordu ənənəsində günümüzə qədər gələn təsirləri var.
✓İkincisi, daha da önəmlisi bu iki miras Türk Millətinin günümüzdəki strateji coğrafiyasını müəyyən etmişdir.
✓Üçuncüsü, cox daha önəmlisi ortaq tarix, ortaq mədəniyyət, ortaq dil və ortaq yaşama iradəsinin ən güclü, ən uzun müddətli, ən iddialı kökləri bu iki mirasda yatmaqdadır!!!
Türk dövlətlərinin inteqrasiya prosesində bu iki mirası strateji bir tarix oxuması ilə güclü formada nəzərə almalıyıq!!!!
Bugün Türk Dövlətləri Təşkilatın inteqrasiya cəhdlərinin strateji müstəvisində bu iki dövlət mirasının xüsusi yeri olmalıdır!!!
Bunu nəzərə almadan ortaq tarix, mədəniyyət və dil referansları önümüzdəki risqlər və problemləri aşmağa yetərli olmaz.
Çünki inteqrasiya prosesində tarixi çərçivə kimi Osmanlılar, Səfəvilər, Teymurilər və Baburiləri tək-tək və ya birlikdə ələ alsaq, həm geosiyasi, həm dini, həm coğrafi, həm də siyasi konteksdə yeni problemlər çıxacaq və çıxır!
Daha uzun yazmaq da olar, amma hələlik bu qədər yetər!!!